Leerplicht en reizen

Leerplicht en reizen.

Eindelijk zijn jullie zover en hakken de knoop door, wij gaan reizen met ons gezin. Je durft de stap te nemen om voor langere tijd weg te gaan, je baan op te zeggen, onbetaald verlof te nemen of kan onderweg gaan werken. De financiën zijn op orde en jullie zijn klaar om het avontuur aan te gaan. En toen was er de leerplicht wet…….

Als je als Nederlands gezin met leerplichtige kinderen wilt gaan reizen krijg je te maken met de leerplicht wet uit 1969. Je mag je kinderen niet meenemen op een lange reis gedurende schooltijden. Doe je dat wel dan is de school van je kinderen verplicht de leerplichtambtenaar in te schakelen in verband met verzuim. En de leerplichtambtenaar heeft wettelijk geen ruimte om jouw gezin toestemming te geven voor een reis onder schooltijd. Hoe zit dit dan? En kan je dan helemaal niet meer op reis?

Het probleem zit hem niet zozeer in de leerplicht maar in de schoolplicht. In de Nederlandse wet staat dat er een leerplicht is voor kinderen maar er staat ook dat dit in een schoolgebouw moet plaats vinden, de schoolplicht. Deze regel zorgt ervoor dat je in Nederland geen thuisonderwijs of afstandsonderwijs mag geven als je eenmaal gestart bent op een school. Is je kind 1 dag naar school gegaan vanaf 4 jaar dan kan je geen thuisonderwijs meer aanvragen. (Er zijn uitzonderingen echter heel moeilijk te verkrijgen, later meer)

Het verplicht volgen van onderwijs in een schoolgebouw zorgt er dus voor dat je niet kan gaan reizen met leerplichtige kinderen als Nederlands gezin. Wat natuurlijk heel krom is. In België, England, Denemarken, Amerika, Nieuw-Zeeland, Australië, enzovoort kan je ten alle tijden overstappen op thuisonderwijs. Daar geld de leerplicht maar mag je als ouders zelf kiezen hoe je dit invult. Dat kan dus ook tijdens het reizen, via afstandsonderwijs of met hulp van de school waar de kinderen voor het reizen op zaten. Veel van deze landen erkennen de meerwaarde van reizen voor de ontwikkeling van kinderen. Helaas is dat niet zo in Nederland en moeten we zoeken naar andere manieren om de droom toch uit te laten komen.

body boarding Nieuw-Zeeland

Er zijn 7 opties om het wel mogelijk te maken die meer of minder consequenties voor jullie als gezin hebben.

Optie 1, het gesprek met school aangaan.

Officieel kan de school geen toestemming geven voor jullie reis. Het blijkt echter dat sommige scholen toch meewerken en geen officiële melding bij de leerplichtambtenaar doen. Helaas is dit willekeur en er is geen garantie. Er zijn op deze manier leerplichtambtenaren die wel toestemming hebben gegeven aan gezinnen.

Essentieel om enige kans te maken is een goed leerplan dat ondersteund wordt door de school. Als je in gesprek gaat met school bereid je dan goed voor. Hoe lang ga je weg, waar wil je heengaan, hoe voorzie je in onderwijs, hoe plan je tijd in voor lessen, enz. Vooral dat voorzien in onderwijs is belangrijk en moet afgestemd worden op de leeftijd. Hoeveel tijd per dag/week plan je in voor rekenen, lezen en andere vakken. Welke ondersteuning verwacht je van school? Alleen materiaal of ook begeleiding? In welke vorm? Online tutoring of vragen stellen per mail? Heb je een alternatief zoals de wereldschool? Het opstellen van een leerplan zal in een nieuwe blog ter sprake komen.

Optie 2, gebruik de zomervakantie.

Waarschijnlijk niet de optie die je graag wilde maar de zomervakantie geeft de mogelijkheid om 6 weken te reizen. Dit is zeker een goede optie als je langer weg wilt maar geen gedoe. Helaas is het wel vaak een dure periode en is het winter in het zuidelijk halfrond.

Optie 3, uitschrijven uit Nederland.

Als je uitgeschreven bent uit Nederland val je niet meer onder de leerplichtwet en kan je met je kinderen gaan reizen. Een optie waar veel ouders op uitkomen maar waar ook veel haken en ogen aan zitten. Hoe zit dit nu?

Bij het uitschrijven kan je kiezen om je als gezin uit te schrijven of een deel van het gezin. Schrijf je je als gezin uit dan kan dat vaak online. Kijk op de website van de gemeente waar je woont. Wij kozen ervoor ons online uit te schrijven vanuit Nieuw-Zeeland omdat wij eerst op vakantie gingen waarbij onze Nederlandse verzekeringen nog golden en bij de start van mijn werk in Nieuw-Zeeland onze expat verzekeringen ingingen.

In verband met financiële redenen zoals een eigen bedrijf kan het voorkomen dat een ouder ingeschreven moet blijven. De kamer van koophandel inschrijving kan vervallen bij uitschrijven. De uitschrijving kan dan alleen bij de balie van de gemeente waarbij het hele gezin aanwezig moet zijn. Het moet voor de instanties duidelijk zijn dat beide gezaghebbende ouders toestemming geven voor uitschrijving van 1 ouder met de kinderen. Wat van belang is bij het uitschrijven is de intentie om meer dan 8 maanden buiten Nederland te verblijven. Je mag altijd eerder terugkomen aangezien omstandigheden kunnen veranderen maar je moet wel de intentie hebben.

Schrijf je je uit in Nederland dan heeft dit consequenties voor inkomen, verzekeringen en AOW. Laat je goed informeren door een financieel adviseur omdat de regels ook kunnen veranderen. In het kort een aantal zaken die gebeuren zoals het vervallen van al je verzekeringen zoals autoverzekering, aansprakelijkheidsverzekering, beroepsaansprakelijkheidsverzekering, inboedelverzekering, etc. Lees de kleine lettertjes goed dan zie je dat veel verzekeringen eisen dat je ingeschreven moet staan om de verzekering te kunnen afsluiten en dekking te behouden. Ben je eigen ondernemer en heb je een arbeidsongeschiktheidsverzekering dan mag je vaak niet langer dan 3 aaneengesloten maanden in het buitenland verblijven. De wettelijk verplichte zorgverzekering is een aparte situatie. Gek genoeg moet je hiervoor een formulier van de SVB invullen en kom je hier bijna niet vanaf. Dat kan een voordeel zijn indien je in Europa blijft en binnen een jaar terug komt. Elk jaar dat je in het buitenland verblijft en geen belasting in Nederland betaald word je 2% gekort op de AOW. Nu op dit moment van je leven maakt dat niet uit maar als je met pensioen gaat krijg je dus 2% per jaar dat je uitgeschreven was minder aan inkomen. Kan je dit opvangen met pensioen of andere inkomsten?

Belangrijkste take home message bij uitschrijven: schakel een financieel adviseur in en check alle verzekeringen.

Optie 4, uitschrijven uit Nederland, inschrijven in België.

Nederland en België hebben speciale afspraken gemaakt met betrekking tot belastingen en verzekeringen. Ga je wonen in België dan zijn er minder financiële consequenties dan uitschrijven zoals hierboven. Zeker als je inkomsten hebt in Nederland dan zijn er gunstige regels voor verzekeringen, zorgverzekering, AOW, enz.

In België kan je thuisonderwijs aanvragen. https://www.vlaanderen.be/huisonderwijs-voor-leerplichtige-kinderen  Er zijn richtlijnen waaraan je moet voldoen en je krijgt controle aan huis. Bij bepaalde leeftijden moeten de kinderen examens bij de examencommissie afleggen. Kijk of dat voor jullie kinderen zou gelden tijdens jullie reis gezien hun leeftijd. Maar het grote voordeel is dat je het thuisonderwijs vorm mag geven tijdens het reizen. (Als je niet langer dan 8 maanden weg bent. In Europa geld in alle landen dat je niet ingeschreven mag blijven als je meer dan 8 maanden niet aanwezig bent in het land)

Optie 5, inschrijven buitenlandse school.

Een ander mogelijkheid is vrijstelling van schoolplicht aanvragen en wel ingeschreven blijven in Nederland onder artikel 5.c van de leerplicht wet. https://wetten.overheid.nl/BWBR0002628/2021-10-01#Paragraaf5 Een beroep op vrijstelling op grond van artikel 5 onder c kan slechts worden gedaan, indien bij de kennisgeving een verklaring is overgelegd van het hoofd van de inrichting van onderwijs waaruit blijkt, dat de jongere als leerling van deze inrichting staat ingeschreven en haar geregeld bezoekt.

In Nieuw-Zeeland kwamen wij bijvoorbeeld een Nederlands gezin tegen waarbij de kinderen ingeschreven stonden bij een school in Auckland waar zij een maand heen gegaan zijn. Hierna begon de zomervakantie en konden zij 8 weken vrij reizen door het land. Zodoende hadden zij in Nederland vrijstelling gekregen voor 3 maanden reizen onder schooltijd (winter in Nederland) en konden zij 2 maanden reizen door Nieuw-Zeeland (zomervakantie in Nieuw-Zeeland).

Zo zijn er ook mensen die de kinderen hebben ingeschreven bij Aziatische scholen waarbij de scholen aldaar meer vrijheid bieden dan wij in Nederland gewend zijn. Er is in deze gevallen geen schoolplicht. Vaak vragen de scholen schoolgeld voor de periode dat een buitenlandse leerling ingeschreven staat.

Optie 6, alleen met kinderen onder de 4 jaar mogelijk, thuisonderwijs aanvragen.

Wil je gaan reizen en is uw kind nog niet op school geweest dan kan je in Nederland toch thuisonderwijs aanvragen onder artikel 5.b https://wetten.overheid.nl/BWBR0002628/2021-10-01#Paragraaf5

Kinderen zijn pas leerplichtig vanaf 5 jaar hoewel kinderen vaak starten met 4. Wil je thuisonderwijs aanvragen dan moet dit gebeuren via de gemeente voordat je kind 5 wordt. Echter mag je kind dan nooit 1 dag naar school geweest zijn. Maak inschrijvingen en wachtlijst registratie bij scholen ongedaan om per ongeluk een registratie in het landelijke schoolsysteem te voorkomen. Wees er alert op dat thuisonderwijs alleen aangevraagd kan worden als er richtingsbezwaren zijn tegen alle scholen binnen een bepaalde straal van uw woonadres. Er mag geen thuisonderwijs aangevraagd worden om te kunnen gaan reizen of omdat u pedagogische bezwaren heeft. Neem gerust contact op voor meer uitleg als u deze route wilt gebruiken.

Optie 7, inschrijven op een B3 school.

De laatste mogelijkheid die soms lukt, is je kind inschrijven op een B3 school. Dit zijn scholen die niet gefinancierd worden door de overheid maar door de ouders zelf. Voorbeelden hiervan zijn democratische scholen, Sudbury school, vrije school, etc. Hier wordt vaak geen lesmethode gevolgd en geen cito toetsen gemaakt. Er zijn enkele scholen die kinderen toestemming hebben gegeven om te reizen, begeleiding onderweg hebben gegeven en het als onderdeel van het lesprogramma hebben gezien. Nadeel is dat het schoolgeld moest gecontinueerd worden wat flinke bedragen kunnen zijn. Dit is wettelijk een grijs vlak aangezien deze scholen niet aan de schoolplicht voldoen. Er wordt om die reden niet geadverteerd met deze oplossing. Je zult scholen moeten benaderen en je vraag voorleggen.

Ondanks alle hobbels die je moet nemen om te kunnen vertrekken hoop ik dat jullie een weg vinden om te genieten van jullie reis! Zijn er vragen laat het weten. Hopelijk komt er in de toekomst een workshop met informatie. Wil je meedoen stuur een pb of meld je aan voor de nieuwsbrief.