Wanneer leerplicht boven jeugdzorg wordt gesteld: een kind zonder zorg

Toen wij na een periode in het buitenland terugkeerden naar Nederland, wilden we alles goed voorbereiden voor onze zoon. Hij heeft specialistische zorg en structuur nodig, en daarom namen we al drie maanden vóór onze terugkomst contact op met de gemeente. In overleg met de kinderpsychiater – die we volledig zelf bekostigden – vroegen we de gemeente om mee te denken over passende dagbesteding en begeleiding.

We wilden het goed doen. Tijdig, zorgvuldig, in samenspraak met betrokken professionals. Maar wat volgde, was een kafkaëske situatie waarin ons kind tussen de regels viel.

De blokkade: leerplicht vóór zorg

De gemeente weigerde toegang tot jeugdzorg en dagbesteding. Niet omdat er geen indicatie was, niet omdat de hulpvraag niet helder was, maar omdat er nog geen uitspraak lag van de leerplichtambtenaar. Pas nadat de leerplichtambtenaar zich zou hebben uitgesproken over het al dan niet volgen van onderwijs, zou er toegang zijn tot zorg. Dit terwijl de kinderpsychiater duidelijk aangaf dat schoolgang op dat moment medisch niet mogelijk was.

Het gevolg:

• Geen dagbesteding

• Geen jeugdhulp

• Geen plek op wachtlijsten

• Geen ondersteuning

• En een kind met medische problemen dat volledig in de kou kwam te staan

We hadden alles gedaan zoals het hoort. En toch bleek de toegang tot de meest basale zorg onmogelijk.

De doorbraak: erkenning van het recht op zorg

Na 8 maanden van frustratie, gesprekken, en het blijven aandringen op onze rechten, erkende de gemeente uiteindelijk dat dit niet klopte. Er is geen enkele wet die bepaalt dat een uitspraak van de leerplichtambtenaar noodzakelijk is voor toegang tot jeugdzorg. Het zijn twee gescheiden domeinen: het recht op zorg en het recht (of plicht) op onderwijs.

Onze zoon had dus al die tijd recht op zorg. Recht op dagbesteding. Recht op ondersteuning. Maar werd door een bureaucratische interpretatie buiten de deur gehouden.

Waarom ik dit deel

Omdat wij artsen, ouders en bestuurders zijn – maar ook mensen. En omdat dit ons overkwam. Ik deel dit verhaal om te laten zien waar het systeem regelmatig fundamenteel tekortschiet. Waar regels belangrijker worden dan mensen. En waar kinderen met een zorgvraag niet geholpen worden, maar gewogen worden op voorwaarden die nergens in de wet staan.

Laten we samen blijven kijken naar wat nodig is – en niet alleen naar wat volgens een bepaald loket mag.