Bore-out bij hoogbegaafde volwassenen: als verveling je uitput
Wat is een bore-out, waarom komt het vaak voor bij hoogbegaafden en hoe herken je de signalen?
Wanneer we het hebben over stressklachten op het werk, denken de meeste mensen aan een burn-out. Minder bekend is de bore-out: uitputting door langdurige verveling, onderprikkeling en gebrek aan betekenis (Rothlin & Werder, 2009).
Voor hoogbegaafden is dit een reëel risico. Hun behoefte aan uitdaging, complexiteit en zingeving is groot. Als werk vooral bestaat uit herhaling, procedures of oppervlakkige taken, kan de energie juist weglekken. De omgeving ziet vaak een “rustige medewerker” die niet klaagt, maar van binnen groeit frustratie en vermoeidheid.
Casusvoorbeeld
Sanne (34) werkt als beleidsmedewerker. Ze rondt haar taken in een halve dag af, maar durft geen extra’s te vragen omdat haar collega’s al overbelast zijn. In vergaderingen voelt ze zich onzichtbaar. Na maanden merkt ze dat ze uitgeput thuiskomt, niets meer wil ondernemen en zelfs lichamelijke klachten ontwikkelt. Een huisarts denkt eerst aan burn-out, maar in werkelijkheid lijdt Sanne aan bore-out.
Signalen van bore-out
Voortdurende verveling en het gevoel onder je niveau te werken
Vermijden van werk of ‘tijdrekken’ achter het scherm
Emotionele vlakheid: lusteloosheid, leegte
Lichamelijke klachten: vermoeidheid, slapeloosheid, spanningshoofdpijn
Gevoel dat je talenten verspild worden
Waarom juist bij hoogbegaafden?
Hoogbegaafden verwerken snel, zoeken betekenis en raken gedemotiveerd bij oppervlakkig werk. Volgens Kieboom (2014) leidt structurele onderprikkeling vaak tot onderpresteren en psychosociale klachten. Bore-out is dan een logisch gevolg: je raakt niet opgebrand door te veel stress, maar leeg door gebrek aan uitdaging.
Wat helpt?
Erkenning dat verveling een serieuze stressfactor is
Werk zoeken met meer complexiteit en autonomie
Kleine projecten of leerdoelen toevoegen die energie geven
Coaching of intervisie met peers om patronen te doorbreken
Bronnen:
Rothlin, P., & Werder, P. (2009). Boreout! Overcoming Workplace Demotivation.
Kieboom, T. (2014). Meer dan intelligent.