Samenwerkingsverband, arrangementen en je recht als ouder: wat als school niet (genoeg) kan bieden?
In het vorige artikel las je hoe je via school en de intern begeleider (IB’er) kunt starten met het aanvragen van begeleiding. Maar wat als het aanbod van de school tekortschiet? Als je kind méér nodig heeft dan wat binnen de school zelf beschikbaar is? Dan komt het samenwerkingsverband in beeld.
Veel ouders weten niet wat dit precies is — laat staan hoe je ermee in contact komt. En dat is zonde, want het samenwerkingsverband kan een sleutelrol spelen in het doorbreken van vastgelopen situaties.
Wat is een samenwerkingsverband?
Elke regio in Nederland heeft een samenwerkingsverband passend onderwijs. Binnen zo’n verband werken basisscholen of vo-scholen samen met zorgaanbieders en gespecialiseerde instellingen om leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften te helpen.
Het samenwerkingsverband:
Beoordeelt of een kind extra ondersteuning nodig heeft
Kent eventueel extra middelen toe (zoals een arrangement)
Draagt zorg voor een passende plek (binnen of buiten de school)
Adviseert scholen bij complexe situaties
Stelt criteria op voor toelaatbaarheid tot speciaal onderwijs
Je kind hoeft géén officiële diagnose te hebben om in aanmerking te komen voor ondersteuning via het samenwerkingsverband.
Wat is een arrangement?
Een arrangement is een pakket aan extra ondersteuning, speciaal voor jouw kind, betaald en geregeld via het samenwerkingsverband. Denk aan:
Externe HB-begeleiding op school of thuis
Tijdelijk onderwijs op een plusvoorziening of HB-school
Coaching of psycho-educatie
Onderwijs op maat via dagdelen elders (bijv. een HB-atelier of online onderwijs)
Het kan gaan om licht arrangement (extra begeleiding door school zelf) of zwaar arrangement (externe partijen, plusklas, combinatie met jeugdhulp).
Hoe krijg je toegang tot ondersteuning via het samenwerkingsverband?
Bespreek met school wat niet lukt.
Benoem duidelijk wat je kind nodig heeft en wat de school nu niet kan bieden.Vraag om een multidisciplinair overleg (MDO).
Hierin zitten ouders, school, IB’er én een consulent van het samenwerkingsverband. Je hebt recht op aanwezigheid en inbreng.Leg ondersteuningsbehoeften concreet vast.
Wat gaat er mis? Wat is er al geprobeerd? Wat werkt niet?Vraag expliciet of een arrangement via het samenwerkingsverband mogelijk is.
De aanvraag wordt meestal ingediend door school. Jij hoeft dit dus niet zelf aan te vragen, maar je kunt het wél initiëren en sturen.Toon relevante documenten indien aanwezig.
IQ-test, psychologisch onderzoek, observatieverslagen, verslagen van eerdere hulp.
Let op: het is jouw recht als ouder om een OPP, overleg met het samenwerkingsverband en aangepaste begeleiding te vragen. Dit is géén gunst.
Wat als school of gemeente niet meewerkt?
Soms ervaar je weerstand of onduidelijkheid. Bijvoorbeeld:
De school vindt dat je kind geen hulp nodig heeft
De IB’er zegt dat hoogbegaafdheid ‘geen reden is voor ondersteuning’
Het samenwerkingsverband verwijst naar jeugdhulp in plaats van onderwijs
Je komt in een welles-nietes terecht tussen school, zorg en gemeente
In zulke gevallen zijn dit je mogelijkheden:
Vraag altijd schriftelijk om een OPP en plaatsing in MDO.
Zo dwing je proces en verslaglegging af.
Neem contact op met de ouder- en jeugdsteunpunten van het samenwerkingsverband (wettelijk verplicht). Zij ondersteunen ouders bij ingewikkelde situaties.
Betrek de onderwijsconsulent.
Dit is een onafhankelijke expert die je kosteloos mag inschakelen bij vastgelopen situaties. Kijk op www.onderwijsconsulenten.nl.
Dien een klacht in bij het schoolbestuur of gebruik het geschil besluit passend onderwijs via de Geschillencommissie.
Voorbeeld uit de praktijk
Milan (10) zat al maanden thuis. De school vond dat hij ‘slim genoeg was’, maar kon niet omgaan met zijn hooggevoeligheid en extreme behoefte aan autonomie. Zijn ouders vroegen een gesprek met de IB’er en eisten een MDO aan. Tijdens dat overleg bleek dat de school hem eigenlijk geen passend aanbod kon doen. Via het samenwerkingsverband werd een arrangement geregeld voor twee dagen per week voltijd HB-onderwijs op een voorziening in de regio. De rest van de week bouwde Milan weer op binnen zijn oude klas. Binnen een maand was zijn schoolangst gedaald en begon hij weer met plezier te leren.
Wetgeving die je mag noemen
Zorgplicht scholen (Wet passend onderwijs) – Artikel 18a WPO
Instemmingsrecht op OPP – Artikel 42 WPO
Wettelijk verplicht ouder- en jeugdsteunpunt bij elk samenwerkingsverband
Toegang tot multidisciplinair overleg (MDO) – onderdeel van de ondersteuningsstructuur
Meer lezen?
Onderwijsconsulenten – onafhankelijke ondersteuning als je er met school niet uitkomt.